Maria Skłodowska-Curie: odkrywca dwóch promieniotwórczych pierwiastków
Zbliża się koniec XIX. stulecia. Okres ten nie jest dla Polski pomyślny. Na skutek rozbiorów jest ona podzielona pomiędzy Austrię, Prusy i Rosję. Warszawa, gdzie urodziła się Maria Skłodowska, należy do Imperium Rosyjskiego, z urzędowym językiem rosyjskim. Tępiona jest polska kultura i zakazane jest istnienie polskich szkół. Tak więc Maria uczęszcza do szkoły z dwoma programami nauczaniaoficjalnym, dla inspektorów rosyjskiego rządu i nieoficjalnym – polskim. Maria była najlepszą uczennicą w klasie i kiedy w szkole zjawiali się inspektorzy, najczęściej do odpowiedzi wybierano Marię, ponieważ bardzo dobrze władała rosyjskim. W wieku 15 lat kończy szkołę średnią ze złotym medalem. I co będzie robiła później? Większość dziewcząt w jej wieku pomyśli o małżeństwie, ale ona marzyła o dalszej nauce -chciałaby zostać uczoną... Ale czy w sytuacji ekonomicznej 6 -osobowej rodziny Skłodowskich (matka Marii zmarła, gdy miała ona 11 lat) na utrzymaniu ojca, Władysława, nauczyciela fizyki, było to możliwe? Zapewne nie, więc siostry Skłodowskie- Bronisława i Maria zaczęły zarobkowo udzielać korepetycji dzieciom z zamożnych rodzin. Wówczas to Maria opracowała plan, który miał pozwolić zrealizować marzenia obu sióstr. Ona zostanie guwernantką na wsi, a połowę ynagrodzenia będzie przesyłała Broni. Umożliwi to siostrze studia medyczne w Paryżu, a kiedy Bronia zostanie lekarzem, zapłaci za podróż
Marii i jej studia w Paryżu. Pamiętajmy, że w tym czasie w Polsce nie przyjmowano kobiet na wyższe uczelnie, nie mogły one studiować na uniwersytetach. Czy marzenia sióstr Skłodowskich spełniły się iczy Maria odniosła sukces w nauce końca XIX i początku XX wieku? Dowiedzmy się o tym z naszego opowiadania...
Biografie i tła historyczne:
Zasoby opowiadań
- Jak opowiadanie może być przedstawione (wideo)
Niezwykła Maria i promieniotwórczość część 1 : Maria Skłodowska-Curie
Niezwykła Maria i promieniotwórczość, część 2: Maria Skłodowska-Curie
Zasoby edukacyjne
Zasoby historyczne
- Literatura podstawowa
Wróblewski A. K.: Historia fizyki, wyd. naukowe PWN, Warszawa 2011
Curie, Marie u. Pierre und Becquerel, Henry: Sur une substance nouvelle radio-active, contenue dans la pechblende, in: Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences 32, Ausgabe 127 (1898), online available: https://archive.org/details/surunesubstancen127curi.
Curie, Marie: Nobel Lecture: Radium and the New Concepts in Chemistry, Stockholm 11.12.1911,online available: http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1911/marie-curie-lecture.html. - Literatura dodatkowa
Balchin J., 100 uczonych, odkrywców i wynalazców, którzy zmienili świat, Świat Książki, Warszawa, 2006
Brian D.: Rodzina Curie. Warszawa: "Amber", 2006
Cieśliński P., Majewski J. S., Spacerownik. Śladami Marii Skłodowskiej-Curie, Nauka Ekstra, Warszawa 2011
Curie E.: Maria Curie. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1997
Goldsmith B.: Geniusz i obsesja : wewnętrzny świat Marii Curie. Wrocław: Wyd. Dolnośląskie, 2006
Gwiazdowska B., Maria Skłodowska-Curie – nie tylko odkryła rad, IGNIS, Warszawa 1997
Hurwic J., Maria Skłodowska-Curie i promieniotwórczość, Żak, Warszawa 1993
Kaczorowska T., Córka mazowieckich równin, Związek Literatów na Mazowszu, Ciechanów, 2011
Lekcje Marii Skłodowskiej-Curie. Notatki Isabelle Chavannes z 1907 roku. WSiP Warszawa, 2004
Lemire L., Maria Skłodowska-Curie, Świat Książki, Warszawa 2011
Parker S., Maria Skłodowska – Curie i rad, WSiP, Warszawa, 1992
Piskusewicz J., Korespondencja Marii Skłodowskiej-Curie z uczonymi z Europy Środkowej i Wschodniej 1904-1934, Wyd. Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie, Lublin 1998
Piskusewicz J., Między nauką a polityką Maria Skłodowska – Curie, UMCS, Lublin, 2007Pogwizd T., Mendychowski M., Maria Curie i córki. Listy, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 2011
Quinn S., Życie Marii Curie, Prószyński i S-ka, Warszawa 1997
Skłodowska – Curie M. - Autobiografia, Wyd. II, PWN, Warszawa, 1960
Turło J. (red.), Projekty edukacyjne "Promieniotwórczy Świat", IF UMK, 2003
Turło J., Polka wszechczasów i promieniotwórczość, Nauczanie Przedmiotów Przyrodniczych, POZKAL, 37 (1/2011), Toruń, 2011
Turło J., Przegiętka K., Promieniotwórczy świat i nauczanie Marii Skłodowskiej – Curie, Nauczanie Przedmiotów Przyrodniczych, TOP KURIER, 24, (4/2007), Toruń, 2007
Wielcy Polacy, t. 4 serii pt. Maria Skłodowska-Curie, Wydawca De Agostini Polska sp.zo.o. Warszawa
Brian, Denis: The Curies. A Biography of the most Controversial Family in Science, Hoboken, NJ 2005.
Byers, Nina/Williams, Gary A: Out of the Shadows. Contributions of Twentieth-Century Women to Physics, Cambridge, UK; New York 2006.
Goldsmith, Barbara: Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie, London 2005.
Leclercq, Bénédicte et. al.: Leçons de Marie Curie, Les Ulis, France 2003.
Rayner-Canham, Marelene F et. al.: A devotion to their science pioneer women of radioactivity, Philadelphia, Pa.; Montréal 1997, online available: http://site.ebrary.com/id/10175966.
Redniss, Lauren: Radioactive: Marie & Pierre Curie ; A Tale of Love & Fallout, New York 2011.